Kobiety mają wybór. Fundacja PFR rozpoczyna cykl konferencji na temat sytuacji Polek
Polki są dobrze wykształcone i ambitne. Aktywnie uczestniczą w życiu gospodarczym i społecznym, coraz mocniej widać też ich obecność w samorządach i organach zarządczych firm. Dane zgromadzone w najnowszych raportach Instytutu Pokolenia oraz Polskiego Instytutu Ekonomicznego, nie pozostawiają wątpliwości – kobiety w Polsce coraz częściej zajmują miejsca, w których dotąd był mniej reprezentowane.
Rozwój potencjału kobiet jest możliwy dzięki wsparciu w zakresie łączenia ról życiowych i wzmocnienia kompetencji w zawodach, które w najbliższej przyszłości będą potrzebne i dobrze płatne. Tutaj nieocenione okazują się programy wsparcia rodziny – usługi i świadczenia rodzinne oraz wzmocnienie instytucji opieki nad małymi dziećmi np. "Maluch +”, a także programy rozwoju zawodowego i społecznego.
Pod względem aktywności zawodowej Polek miniony rok przyniósł dużo pozytywnych zmian – 66 proc. kobiet w wieku 15-64 lat pracuje. Warto zwrócić uwagę na wzrost zatrudnienia kobiet w polskiej gospodarce – rekordowy pod tym względem był 2022 rok z 7,4 mln zatrudnionych. Wskaźnik zatrudnienia kobiet w 2013 r. wynosił 52%, natomiast w 2022 r. już 65%. Wzrost zatrudnienia tej grupy społecznej to jeden z ważnych czynników, które przyczyniły się do wzrostu gospodarczego naszego kraju, a jednocześnie polepszył sytuację ekonomiczną kobiet. . Oczywiście wciąż istnieją obszary na rynku pracy, które wymagają większej uwagi – są to różnice w wysokości płac oraz procentowy udział kobiet w składach zarządów i wśród właścicieli firm. W Polsce, tak jak w całej Unii Europejskiej, kobiety średnio zarabiają mniej niż mężczyźni. Jednak luka płacowa w Polsce wyraźnie się zmniejsza. W 2014 r. wynosiła 7,7%, a w 2021 – już tylko 4,5%.
43 proc. Polek, a więc stosunkowo dużo na tle Unii Europejskiej, pracuje na stanowiskach kierowniczych, ale kobiety wciąż rzadziej zasiadają w zarządach dużych spółek. Jednak tutaj można zauważyć znaczącą poprawę w stosunku do 2013 roku – zmiana z 12% na 24% w 2022 roku. Opis sytuacji na rynku pracy to jedna z ważniejszych perspektyw przy ocenie całości warunków życia kobiet. Ważnym wskaźnikiem jest również ich poziom satysfakcji z jakości życia i stanu zdrowia. Pod tym względem kobiety w Polsce są w lepszej sytuacji zdrowotnej niż mężczyźni i średnio żyją dłużej − przeciętna długość życia to 80 lat.. 59 proc. Polek ocenia swoje zdrowie jako dobre lub bardzo dobre.
Pod względem poziomu wykształcenia i elastyczności zawodowej Polki są obecnie w momencie rozwoju. Świadczą o tym zarówno wskaźniki dotyczące liczby absolwentów, jak wyniki testów matematycznych przeprowadzanych w szkołach średnich − 63% absolwentów wyższych uczelni w Polsce to kobiety. Coraz więcej z nich decyduje się na wybór studiów technicznych i odnosi w tym obszarze sukcesy. Rola kobiet w dziedzinie nauki i technologii szybko rośnie. Według danych Eurostatu, w Polsce mamy jeden z najwyższych wskaźników udziału kobiet w tych branżach. Średnia unijna wynosi 52 proc., a w niektórych rejonach Polski ten wskaźnik to nawet 60 proc. Z innych badań wynika, że w ciągu ostatnich pięciu lat liczba kobiet studiujących na kierunkach informatycznych wzrosła o 38 proc., zaś mężczyzn – o 22 proc. Wniosek jest prosty − udział kobiet wśród studiujących w dziedzinie IT, wyraźnie wzrasta.
Co więcej, kolejne pokolenia mają szansę na zwiększenie tego udziału w najbliższej przyszłości, czego zapowiedzią są dobre wyniki młodych Polek w testach wiedzy. Dziewczęta z Polski zajmują 5. miejsce na tle rówieśniczek z krajów OECD w testach z matematyki − 15-letnie dziewczęta w teście PISA badającym umiejętności matematyczne mają wyniki zbliżone do chłopców. Tym, co nadal martwi jest fakt, że mimo wiedzy i kompetencji wciąż kilkukrotnie rzadziej wybierają kierunki STEM i ICT. Jest to zatem obszar, w którym należy podjąć mocniejsze działania. Jednym z nich, jest realizowany już od prawie dwóch lat program społeczno-rozwojowy Fundacji PFR skierowany do kobiet Akademia Rozwoju, a także duży program edukacji cyfrowej realizowany w ramach projektu Centralnego Domu Technologii. Polki stoją przed historyczna szansą – mogą dołączyć do europejskiej elity dobrze wykształconych, świadomych swojego potencjału i wysoko wykwalifikowanych pracowników. Drogą do tego celu może być na przykład udział w ogólnopolskich programach skierowanych na zwiększanie kompetencji kobiet z mniejszych miejscowości i obszarów wiejskich. Dostrzegając ten fakt, Fundacja Polskiego Funduszu Rozwoju umożliwia paniom z całej Polski zdobycie nowych kwalifikacji i umiejętności w zakresie przedsiębiorczości oraz budowania relacji biznesowych.
Fundacja PFR stara się także tworzyć miejsca spotkań i projekty, podczas których, wśród grona ekspertów, omawiane są wyzwania związane z sytuacją i przyszłością Polek. Takim projektem jest między innymi inicjatywa „Kobiety maja wybór”, czyli seria konferencji organizowanych w kilku miastach w Polsce. W ramach projektu zaproszeni eksperci omawiają kwestie związane z rolą Polek w życiu gospodarczym, społecznym oraz w biznesie. Starają się odpowiedzieć na ważne pytania i wspólnie szukać rozwiązań do nowych wyzwań stojących przed Polkami. Uczestnicy wydarzeń zapoznają się także z wynikami dwóch najnowszych raportów przygotowanych przez Instytut Pokolenia oraz Polski Instytut Ekonomiczny, a także biorą udział w warsztatach z zakresu przedsiębiorczości i zarządzania budżetem. Partnerem projektu jest Fundacja Empiria i Wiedza oraz Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Projekty realizowane przez Fundację PFR odnoszą zakładane rezultaty. Głównym jest dotarcie do pań z całej Polski, działających w kołach gospodyń wiejskich, domach kultury czy w gminnych bibliotekach. W 2022 roku Fundacja zainicjowała program społeczno-rozwojowy „Akademia Rozwoju”. Do tej pory zarejestrowało się w nim już prawie 2000 pań z całej Polski! Uczestniczki biorą udział w bezpłatnych zajęciach online z umiejętności cyfrowych oraz podstaw przedsiębiorczości i z myślenia projektowego (ang. design thinking). Co, więcej, chętnie uczestniczą w wydarzeniach dodatkowych, dzięki którym rozwijają kompetencje miękkie. Dodatkowo każda uczestniczka może dołączyć do wydarzeń dodatkowych – webinarów i spotkań online, na których spotka ekspertki z wielu dziedzin – takich, jak prawo, ekonomia, finanse, - omawiają tematy związane z zarządzaniem zespołem i projektami, tworzeniem organizacji społecznych. Wszystko po to, aby oprócz kompetencji twardych mieć możliwość wzmocnienia kompetencji miękkich.
Wszystkie inicjatywy Fundacji są bezpłatne dla uczestniczek. Polki znają swoją wartość, umieją realizować swoje cele konsekwentnie i zgodnie z własnym wyborem. Wsparcie, którego potrzebują powinno motywować, pokazywać możliwości, a także utwierdzać je w już podjętych decyzjach. Jedną z metod jest powszechna edukacja z zakresu przedsiębiorczości, prowadzenia biznesu i inwestowania. Ale także pokazywanie, że zmiana zawodu, przebranżowienie czy upskilling to naturalne elementy życia zawodowego, na które należy się przygotować już na wczesnym etapie edukacji.
Obecna sytuacja Polek daje nadzieję, że pozytywne zmiany staną się długotrwałym trendem.