Energetyczny wymiar relacji międzynarodowych – pierwsze spotkanie z cyklu edukacji o klimacie dla studentek i studentów

Często w kontekście zmian klimatycznych zastanawiamy się, jak duży mamy na nie wpływ jako pojedyncze jednostki, a na ile jest to zależne od wielkich koncernów, korporacji i władzy. Znaczenie mają na pewno nasze małe codzienne decyzje, które oddziaływają na lokalne społeczności na poziomie mikro. O tym, jak energetyka jest używana w relacjach międzynarodowych opowiadał, podczas pierwszych warsztatów z cyklu edukacji klimatycznej dla studentek i studentów, dr hab. Mariusz Ruszel, profesor Politechniki Rzeszowskiej i Prezes Zarządu Instytutu Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza.

Cykl warsztatów klimatycznych dla studentek i studentów odbywa się w ramach działalności naszej Fundacji w obszarze ESG, przy projekcie „Edukacja dla klimatu”. Spotkanie rozpoczął Wiceprezes PFR – Tomasz Fill – który przybliżył znaczenie źródeł energii w polityce zagranicznej i przedstawił możliwe scenariusze rozwoju bezpiecznego rynku energetycznego w Polsce. Dalszą część merytoryczną prowadził profesor Mariusz Ruszel tłumacząc czym jest bezpieczeństwo energetyczne, wpływ energetyki na stosunki międzynarodowe, czy regulować zasoby energetyczne powinno Państwo, czy wolny rynek oraz jak energetyka może stać się bronią.

Wojna w Ukrainie wpłynęła na podejmowanie decyzji związanych z odchodzeniem od rosyjskich surowców energetycznych i zmiany architektury kontraktów gazowych w Europie. Ryzyko przerwania dostaw surowców energetycznych, braki w zakresie rozwoju infrastruktury gazowej w UE (np. brak interkonektora gazowego pomiędzy Francją a Włochami) oraz dynamicznie zmieniające się ceny wpływają na przyśpieszenie procesów transformacji energetycznej w UE. Ponadto państwa, które utraciły kontrolę nad strategicznymi aktywami infrastruktury energetycznej zrozumiały ryzyka wynikające z tej sytuacji.

– powiedział dr hab. Mariusz Ruszel, prof. PRz, prezes Instytutu Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza 

Bezpieczeństwo energetyczne to dynamiczny proces zapewniający niezawodne, efektywne, zróżnicowane i zrównoważone pokrycie bieżących i przyszłych potrzeb energetycznych państwa, wzmacniający jego bezpieczeństwo oraz konkurencyjność, przy uwzględnieniu interesów geoekonomicznych i geopolitycznych. Aby zapewnić obywatelom poczucie bezpieczeństwa energetycznego należy zadbać o ciągłość dostaw energii i akceptowalny poziom ich cen. W skali globalnej zapotrzebowanie na energię stale rośnie, ale z badań przeprowadzonych tudzież przywołanych przez profesora Ruszela wynika, że mamy na świecie duży zapas naturalnych surowców energetycznych, a wielu z nich przybywa w złożach, pomimo zużycia.

Według naszego prelegenta głównym dylematem dzisiejszej polityki energetycznej na świecie, również w Polsce, jest jej prywatyzacja i niebezpieczeństwa jakie się z tym wiążą. W ramach polityki energetycznej Unii Europejskiej, wszystkie kraje członkowskie zyskują kompetencje w zakresie polityki handlowej oraz ochrony konkurencji oraz dofinansowania, które umożliwiają wspierania określonych projektów infrastruktury energetycznej. Takie działania prowadzą do elastycznej wymiana surowców, rozbudowy infrastruktury i wzrostu konkurencji rynkowej, a dzięki temu państwa mają większą swobodę w wyborze dostawcy. Niesie to za sobą ogromne szanse, takie jak zwiększenie skuteczności mechanizmów reagowania kryzysowego, efektywności energetycznej i transparentności transakcji rynku energii. Jednocześnie, najsilniejsze spółki energetyczne i państwa zwiększą przewagę nad słabszymi, co z kolei wiąże się z ryzykiem utraty rynku przez państwa mniej konkurencyjne, miejsc pracy i prywatyzacji spółek energetycznych, czyli stracenie nad nimi kontroli.

Bardzo dziękujemy profesorowi Mariuszowy Ruszelowi za niezwykle interesujący i wzbogacający wykład. To dopiero pierwsze z cyklu spotkanie, a już czujemy się przepełnieni wiedzą. Serdecznie zapraszamy na kolejne wydarzenia w ramach projektu „Edukacja dla klimatu”, które odbędą się już niebawem.